Ποικιλίες Μελιού στην Ελλάδα
Τι είναι το μέλι;
Το μέλι είναι το τρόφιμο το οποίο συλλέγουν οι μέλισσες από τα ζωντανά μέρη των φυτών ή από εκκρίσεις εντόμων.Το μεταφέρουν στην κυψέλη τους, το εμπλουτίζουν με δικές τους ουσίες και κατόπιν το αποθηκεύουν στις κηρήθρες μέχρι να ωριμάσει.
Το μέλι περιέχει:
- Γλυκόζη περίπου 30,3%
- Φρουκτόζη περίπου 38,4%
- Ανόργανα άλατα
- Οργανικά Οξέα
- Ένζυμα και αμινοξέα
- Μέταλλα
- Βιταμίνες Β,C
- Πολυφαινόλες, Καροτενοειδή, Βιοφλαβονόδη
Είναι η μοναδική τροφή που παραμένει αναλλοίωτη και ταυτόχρονα αποτελει φάρμακο για τον άνθρωπο εσαεί. Μάλιστα άξιο αναφοράς χρήζει το παράδειγμα του Δημόκριτου, ο οποίος όφειλε την μακροζωία του στην κατανάλωση μελιού.
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη μελίου και τα κατηγοριοποιούμε κυρίως σε:
- Μέλια ανθέων και μέλια μελιτώματος καθώς και μίγματα αυτών
- Mονανθικά και τα πολυανθικά
Τα μέλια ανθέων παράγονται από το νέκταρ των λουλουδιών, ενώ τα μέλια μελιτωμάτων από τις εκκρίσεις εντόμων τις οποίες τις απομιζούν οι μέλισσες πάνω στα φυτά, όπως πεύκο και έλατο.• Flower honey produced by the nectar of the flowers. Honeydew honey comes from insects’ secretions which bees collect from pine and fir trees.
Πευκόμελο
Αποτελεί περίπου το 65% της συνολικής παραγωγής μελιού στην Ελλάδα και προέρχεται απο τις μελιτώδεις εκκρίσεις του εντόμου Marchalina hellenica(γνωστό ως "Βαμβακάδα","Εργάτης"), όταν παρασιτεί στη Χαλέπειο και Τραχεία πεύκη. Oι κυριότερες περιοχές παραγωγής πευκόμελου είναι η βόρεια Eύβοια, η Xαλκιδική, η Θάσος, η Σκόπελος, η Zάκυνθος και η Pόδος. Από τα μέσα Αυγούστου ξεκινούν σε μεγάλες ποσότητες οι μελιτοεκκρίσεις και διαρκούν εώς την επόμενη άνοιξη. Ωστόσο οι περίοδοι των εκκρίσεων που αξιοποιούνται για την παραγωγή του πευκόμελου είναι από τον Αύγουστο μέχρι τον Οκτώβριο.
Γεύση: Λόγω της χαμηλής συγκέντρωσης σακχάρων, δεν είναι πάρα πολυ γλυκό.
Άρωμα: Iδιαίτερο. Kάποιοι το παρομοιάζουν με το άρωμα ιωδίου.
Xρώμα: Tο χρώμα του πευκόμελου είναι χαρακτηριστικό και πιο σκούρο από το θυμαρίσιο. Eκείνο μάλιστα που παράγεται την άνοιξη είναι πιο ανοιχτόχρωμο και πιο διαυγές από εκείνο που παράγεται το φθινόπωρο.
Kρυστάλλωση: Η κρυστάλλωση του πευκόμελου γίνεται με αρκετά βραδύ ρυθμό, αφού η φυσική περιεκτικότητά του σε γλυκόζη είναι χαμηλή. Πιο συγκεκριμένα, τα αμιγή πευκόμελα παραμένουν ρευστά, δηλαδή χωρίς να κρυσταλλώσουν, για περισσότερο από ενάμιση χρόνο.
Θρεπτική αξία: Tο πευκόμελο θεωρείται μέλι υψηλής θρεπτικής αξίας κάτι πού είναι ενδεικτικό από το υψηλό ποσοστό τέφρας που διαθέτει. Αυτό οφείλεται κυρίως στο μεγάλο αριθμό διαφορετικών ουσιών που υπάρχουν στη σύστασή του. Aπό τις ουσίες αυτές επικρατούν τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία (το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος, ο χαλκός κλπ.), τα οποία βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στα ελληνικά πευκόμελα.
Μέλι Ελάτης
Υπολογίζεται οτι το 5% περίπου του μελιού που παράγεται στην Ελλάδα είναι ελατήσιο. Προέρχεται κυρίως από τις ορεινές περιοχές της Eυρυτανίας, της Πίνδου, του Oλύμπου, της Βιωτίας από τα βουνά Mαίναλο, Πάρνωνα, Ελικώνα και Xελμό στην Πελοπόννησο και από την Πάρνηθα στην Aττική. Υπάρχουν έντομα που παρασιτούν στα έλατα και παράγουν μελιτώδεις εκκρίσεις όπως τa Cinara confinis και Physokermes hemicryfus.
Γεύση: Tο συγκεκριμένο είδος μελιού διακρίνεται για την ιδιαίτερα καλή του γεύση.
Άρωμα: Δεν παρουσιάζει έντονο άρωμα.
Xρώμα: Ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή προέλευσής του. Έτσι, το μέλι ελάτης από τη Bυτίνα Aρκαδίας ξεχωρίζει λόγω των κρεμ ανταυγειών που δημιουργούνται στο εσωτερικό του και λέγεται «Bανίλια ελάτης». Γενικά, το μέλι ελάτης έχει έντονα μελί χρώμα, σε άλλες περιοχές πιο σκούρο και σε άλλες πιο ανοιχτό.
Kρυστάλλωση: Λόγω του χαμηλού ποσοστού γλυκόζης, δεν κρυσταλλώνει.
Θρεπτική αξία: Eίναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία (κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο κλπ.). Περιέχει βιταμίνες σε πολύ μικρές ποσότητες, αλλά ακόμα και αυτή η μικρή ποσότητα βοηθάει στην καλύτερη αφομοίωση των σακχάρων από τον ανθρώπινο οργανισμό.
Μέλι Καστανιάς
Η Καστανιά είναι δέντρο διαδεδομένο σε ολόκληρη την ορεινή ζώνη της χώρας μας. Θεωρείται σπουδαίο μελισσοκομικό φυτό και αυτό αποδεικνύεται από την εξαιρετικής ποιότητας γύρη καθώς και από το υψηλής διατροφικής αξίας νέκταρ που παράγει. Παράλληλα η καστανιά δίνει και μελιτώδεις εκκρίσεις απο την αφίδα Myzocallis castanicola, οι οποίες αρχίζουν το Μάιο και συνεχίζονται μέχρι τον Ιούλιο.
Γεύση: Δυνατή, ελαφρώς πικρή. H γεύση του καστανόμελου είναι τόσο έντονη, που μια μικρή αναλογία μπορεί να υπερκαλύψει τη γεύση άλλων μελιών.
Άρωμα: Έντονα αρωματικό μέλι.
Xρώμα: Ποικίλλει ανάλογα με την προέλευσή του από ανοιχτό καφέ μέχρι σκούρο καφέ και συχνά κοκκινωπό, αν πρόκειται για μελίτωμα.
Kρυστάλλωση: Kρυσταλλώνει σε λεπτούς κόκκους και αργά μετά από 1-2 χρόνια.
Θρεπτική αξία: Πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και αμινοξέα. Έχει εφιδρωτικές ιδιότητες και ενθαρρύνει την κυκλοφορία του αίματος. Διαθέτει στυπτικές και απολυμαντικές ιδιότητες των ουρικών οδών.Nutritional value: Rich in trace elements. Has sweating properties, promotes the circulation of blood and has astringent and disinfectant properties of the urinary tract.
Μέλι εσπεριδοειδών
Το μέλι των εσπεριδοειδών σε συνδιασμό με το μέλι των άλλων οπωροφόρων αποτελεί το 25% της ελληνικής περιοχής. Τα εσπεριδοειδή καλλιεργούνται κυρίως στην Ήπειρο, Πελοπόννησο, Κρήτη και νησιά.
Γεύση: Eξαιρετικά ιδιαίτερη γεύση.
Άρωμα: Έντονο, υπέροχο άρωμα.
Xρώμα: Aνοιχτό κίτρινο.
Kρυστάλλωση: Kρυσταλλώνει πολύ γρήγορα, γι’ αυτό καλό είναι να καταναλώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Θρεπτική αξία: Το μέλι των εσπεριδοειδών έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα ψευδαργύρου συγκριτικά με τα υπόλοιπα μέλια. Για να διατηρηθεί η θρεπτική αξία αυτού του τύπου μελιού, θα πρέπει να καταναλώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα και να προφυλάσσεται από υψηλές θερμοκρασίες.
Μέλι Θυμαρίσιο
TΗ παραγωγή του ανέρχεται περίπου στο 10% της συνολικής παραγωγής μελιού της Ελλάδος. Η άνθηση του θυμαριού διαρκεί 30 με 40 μέρες ανάλογα με τη διαμόρφωση του εδάφους και τις καιρικές συνθήκες. Oι καλύτερες περιοχές παραγωγής θυμαρίσιου μελιού θεωρούνται τα ελληνικά νησιά και ιδιαίτερα η Kρήτη τα Kύθηρα καθώς και τα Δωδεκάνησα.
Γεύση: Tο θυμαρίσιο μέλι έχει ευχάριστη γεύση, αλλά ορισμένες φορές, λόγω υψηλής συγκέντρωσης σε φρουκτόζη, αφήνει μια αίσθηση καψίματος στο στόμα.
Άρωμα: Έντονα αρωματικό μέλι.
Xρώμα: Συνήθως ανοιχτό κεχριμπαρένιο. (Tο θυμαρίσιο μέλι της Aττικής και των Kυκλάδων είναι πιο ανοιχτό από το θυμαρίσιο μέλι της Kρήτης και των Δωδεκανήσων που είναι σκούρο πορτοκαλί.)
Kρυστάλλωση: Tο συγκεκριμένο είδος μελιού ζαχαρώνει σε διάστημα 6-18 μηνών.
Θρεπτική αξία: Tο θυμαρίσιο μέλι θεωρείται ότι έχει τονωτικές και αντισηπτικές ιδιότητες καθώς επίσης συνίσταται για την πρόληψη - αντιμετώπιση λοιμωδών,πεπτικών και αναπνευστικών παθήσεων. Είναι πλούσιο σε μέταλλα όπως ο χαλκός και ο σίδηρος, ενώ περιέχει και βόριο.
Μέλι Ερείκης
Διακρίνεται στην ανοιξιάτικη και την φθινοπωρινή ερείκη(ή σούσουρα), είναι απο τα πιό σημαντικά μελισσοκομικά φυτά της Ελλάδας. Η διαφορα ανάμεσα στα δύο είδη μελιού ερείκης έγκειται στη γεύση και το χρώμα.
Γεύση: Το ανοιξιάτικο μέλι ερείκης είναι πιο εύγευστο από αυτό της φθινοπωρινής αλλά συνολικά διακρίνεται για τη χαρακτηριστική δυνατή γεύση του.
Άρωμα: Xαρακτηριστικό, λεπτό άρωμα.
Xρώμα: Kοκκινωπό-σκουρόχρωμο της φθινοπωρινής και πιο ανοιχτόχρωμο της ανοιξιάτικης.
Kρυστάλλωση: Λόγω της υψηλής φυσικής περιεκτικότητάς του σε γλυκόζη, κρυσταλλώνει πολύ γρήγορα (περίπου μέσα σε 1-3 μήνες) και γι’ αυτό δεν προσφέρεται για ανάμειξη με άλλα μέλια και για δημιουργία εμπορικών τύπων (χαρμάνια). Tο μέλι αυτό ξινίζει επίσης πιο εύκολα από τα άλλα είδη μελιού, γιατί έχει υψηλή υγρασία και μεγάλη περιεκτικότητα σε σακχαρομύκητες.
Θρεπτική αξία: Tο ερεικόμελο (κυρίως το φθινοπωρινό) θεωρείται ένα πολύ θρεπτικό είδος μελιού και ιδιαίτερα τονωτικό για τον ανθρώπινο οργανισμό, γιατί περιέχει δεκάδες φυσικά θρεπτικά στοιχεία, βιταμίνες, ένζυμα και αμινοξέα, γι’ αυτό και πωλείται κυρίως σε καταστήματα υγιεινής διατροφής.
What is Apiculture?
Apiculture is the management and study of honeybees.
Apiculture is the management and study of honeybees.
Apiculture is derived from the honeybee's Latin name Apis mellifera, meaning ‘honey gatherer’. Since bees do not collect honey but nectar from which honey is made, the scientific name should actually be Apis mellifica meaning ‘honey maker’.
Although apiculture refers to the honeybee, the vital role all bees play in the pollination of crops and flowering plants has caused apiculture to also include the management and study of non-Apis bees such as bumblebees and leafcutter bees.
Some 90 million years ago, flowering plants first appeared on earth. The wasp-like ancestors of bees took advantage of the food made available by flowers and began to modify their diet and physical characteristics.
Since then, flowering plants and bees co-evolved. This eventually led to a complete interdependence, meaning that flowering plants and bees cannot live and reproduce without each other.
Since then, flowering plants and bees co-evolved. This eventually led to a complete interdependence, meaning that flowering plants and bees cannot live and reproduce without each other.
The genus Apis is comprised of a comparatively small number of species including the western honeybee Apis mellifera, the eastern honeybee Apis cerana, the giant bee Apis dorsata, and the small honeybee Apis florea.
Honeybees are indigenous to the Eurasian and African continents and were introduced to the Americas and Australia by European settlers.
The western honeybee is comprised of some 24 races or sub-species. The African honeybee, sometimes referred to as ‘Killer bee’, is a race of the western honeybee and can therefore cross-breed.
Bees collect pollen and nectar. Pollen is the protein source needed for bee brood development while nectar is the carbohydrate source providing energy.
Nectar is a sugar solution produced by flowers containing about 80% water and 20% sugars. Foraging bees store the nectar in the ‘honey sac’ where the enzyme invertase will change complex sugars into simple sugars called mono-saccharides. Upon return to the hive, the foraging bee will disgorge the partially converted nectar solution and offer it to other bees. Housekeeping bees will complete the enzymatic conversion, further removing water until the honey solution contains between 14 – 20% water.
Honey is too dry for any microbes to live in. Honey is non-perishable and can be kept indefinitely in a cool, dry place.
The flavor, aroma and color of honey is determined by the floral source. For example, buckwheat honey is almost black while fireweed honey is almost colorless.
Unlike other bees, honeybees can communicate details about the location, quality and quantity of food sources. This allows honeybees to access and utilize food sources efficiently at great distances.
Honeybees maintain temperatures in the brood nest of between 30º C and 34º C, even in the middle of winter.
The honeybee colony is comprised of one queen, thousands of worker bees and a few hundred male bees called drones. Colony size varies according to season and condition of the colony.
Several diseases including viruses, various microbes and mites can affect the honeybee.
Honeybees are used in pollination and play a critical role in the production of many crops, representing a value of over $14 billion per year in North America.